Table of Contents
หลายคนอาจจะเคยผ่านตา youtuber หนุ่มใจกล้าที่พาพวกเราไปท่องโลกกว้าง สู่ดินแดนที่เราอาจไม่เคยเห็นมาก่อน เมื่อดูไปหลายคลิป ผู้ชมคงสงสัยว่าเขาเป็นใคร และเริ่มอยากรู้จักเขามากขึ้น ในบทสัมภาษณ์นี้ เราจะพาไปทำความรู้จัก Gap.Bumseeker หรือ คุณแก๊ป ศุภกาญจน์ จริยพิเชษฐ์ ผ่านบทสัมภาษณ์สุดพิเศษจากทีมงาน Spike Write
พวกเราทีมงาน Spike Write ได้มีโอกาสดู Vlog ท่องเที่ยว จากช่อง Gap Bumseeker ด้วยสไตล์การท่องเที่ยวที่ไม่เหมือนใคร ได้พาเราไปตะลุยโลกกว้าง ในสถานที่ที่น้อยคนจะไปสัมผัสประสบการณ์น่าตื่นเต้นที่ทำให้คนดูต่างร่วมกันลุ้นและเอาใจช่วยคุณแก๊ปในทุกๆ คลิป ยังไม่รวมถึงสกิลการใช้ภาษาที่คล่องแคล่วจนอดสงสัยไม่ได้ว่าไปเอาความสามารถในการพูดหลายภาษาแบบนี้มาจากที่ไหน
ด้วยเหตุนี้เราจึงอยากรู้จักตัวตนของเขาให้มากขึ้นว่าเขาเป็นใครมาจากไหน การทำงานเป็นอย่างไร ไปเอาความกล้าและทักษะในการเอาตัวรอดแบบนี้มาจากที่ไหน ความอยากรู้นี้ลามไปจนถึงเป้าหมายในอนาคตของเขาด้วย
เพื่อเป็นการไม่เสียเวลา มาทำความรู้จักชายคนนี้ไปพร้อมๆ กับเรากันได้เลย
1 จุดเริ่มต้น
คุณแก๊ปเป็นสัมภาษณ์แรกของ Spike Write เลย
ยินดีครับ เป็นการสัมภาษณ์แรกในชีวิตด้วยเหมือนกัน ตอนเรียนไม่เคยเจองานสัมภาษณ์
อยากให้เล่าชีวิตตอนเด็ก ๆ หน่อยว่าเป็นอย่างไรบ้าง
เป็นคนกรุงเทพครับ เรียนที่นี่ โตที่นี่ อยู่วงเวียนใหญ่ เรียนมัธยมที่โรงเรียนทวีธาภิเศก แถวๆ บ้านฝั่งธนฯ เรียนตั้งแต่ ม.1-6 เลย ส่วนมหาวิทยาลัย เรียนอักษรฯ ศิลปากรครับ เรียนอยู่ที่นครปฐม วิทยาเขตพระราชวังสนามจันทร์ จบมา 3-4 ปีแล้ว
เช่าหออยู่ที่โน่นใช่ไหม
ใช่ครับ เช่าหออยู่
ศิลปากรดีครับ แต่ผมจบแล้วก็คือจบ ไม่ได้กลับไปศิลปากรเลย เพราะมันคนละจังหวัดด้วย แล้วก็ไม่ได้มีธุระอะไร ไม่ได้กลับไปหาเลย ส่วนใหญ่เพื่อนผมก็เป็นคนแถวนั้น ทำงานอยู่แถวราชบุรี นครปฐม ส่วนผมเหมือนแยกโซนออกมา แต่ก็ติดต่อกันตลอดนะ
เรียนเอกอะไร
เอกอังกฤษครับ
ถึงได้เก่งเรื่องภาษา
ก็อาจจะมีส่วนนะ (ขำ)
เรียนภาษาอังกฤษอย่างเดียวเลยเหรอ แล้วภาษาอื่นนี่ได้มาอย่างไร
ก็เรียนเพิ่มครับ ตอนที่เรียนมหาลัยมีเรียนสเปนด้วยตัวเองบ้าง แต่เวลามาทำ Vlog ผมแค่อยากให้มันท้าทายตัวเองหน่อยเวลาเดินทางคนเดียว เพราะเวลาเดินทางคนเดียวมันลำบากในแง่ที่ว่า มันไม่มีผู้ช่วย มาเป็นคนคอยคุยด้วย แล้วผมก็ไม่ใช่คนที่ชอบติดต่อหรือมีทัวร์มารอรับที่สนามบินอยู่แล้ว ผมชอบไปเองก่อนแล้วค่อยไปหาคนพื้นที่เอา พอเจอก็ ‘เออ! เอาคนนี้แหละมาเป็นไกด์ให้เราละกัน’
แต่ปกติผมเตรียมตัวเรื่องภาษาเบื้องต้นก่อนที่จะเข้าไปประเทศนั้น อย่างน้อยก็จำบางคำไปก่อน แล้วค่อยไปฟังคนพื้นที่เอาว่าตอนพูดโต้ตอบสนทนากันเขาพูดอะไรกลับมา หรือถ้าอยากรู้คำไหนก็ถามเขาไปตรงๆ เลยว่าคำนี้ (ภาษาอังกฤษ) ถ้าพูดเป็นภาษานี้ต้องพูดคำว่าอะไร แล้วเดี๋ยวเขาก็จะบอกกลับมา มันจำได้ง่ายกว่าเวลาเรามานั่งท่องเอง
ก่อนที่จะทำ Vlog ลงยูทูบเคยไปเที่ยวมาก่อนไหม
เคยครับ ตอนแรกๆ ก็ไปเที่ยวแบบพักผ่อน เพราะไปเที่ยวปกติกับไปเที่ยวแบบ Vlog มันคนละสไตล์กันเลย
ตั้งแต่เริ่มเที่ยว เดินทางเองหรือไปกับครอบครัว
ไปเองครับ ไปเที่ยวเองบ้าง แล้วก็ไปกับแฟนบ้าง
น้องอ๋อมใช่ไหม ที่ไปบางทริปพูดภาษาสเปนคล่อง
อ๋อ ใช่ครับ เขาพูดภาษาสเปนได้คล่องกว่าผมเยอะเลย เพราะเขาไปเรียนที่อาเจนตินาปีนึง
แสดงว่ามีสกิลด้านภาษาทั้งคู่ แล้วก็จากเที่ยวธรรมดาก็ค่อยเริ่มมาทำ Vlog ?
ใช่ครับ
แล้วก่อนนั้นเคยเที่ยวกับทัวร์ไหม
ชีวิตนี้ไม่เคยเที่ยวกับทัวร์เลยครับ
สำหรับบางคนอาจจะไปกับทัวร์เพราะมันง่ายกว่า เพราะทำงานมาก็เหนื่อยแล้ว เวลาไปเที่ยวก็อยากจ่ายเอาความสบาย แต่สำหรับผม ผมว่ามันไปเองได้ แต่ไม่แน่ว่าถ้าผมแก่ไป ก็อาจจะไปกับทัวร์เหมือนกัน (ขำ)
เรียนจบแล้วคิดว่าจะทำยูทูบเลยไหม หรือว่าทำอย่างอื่นก่อน
อ๋อ ไม่มีความคิดในหัวเลยครับ คือตอนเรียนจบผมยังไม่รู้เลยว่าจะทำอะไรในตอนนั้น เพราะพอจบเอกภาษามันก็ไปได้หลายอย่าง มันไม่มีงานตายตัว แต่อย่างแรกที่ผมอยากทำที่สุดตอนนั้นคือ ไปเที่ยวรอบโลก นั่นคือความฝันแรกของผม เหมือนไป take gap year
แต่ตอนนั้นมันเป็นโควิดพอดี ผมจบช่วงโควิดระบาด แล้วผมไปไหนไม่ได้ ผมก็เลยต้องอยู่เฉยๆ แล้วมันเปิดโอกาสให้ได้ทำงานเพื่อเก็บเงินเพิ่ม จากเงินเก็บที่มีตอนมัธยม ก็ทำงาน เก็บๆ ประมาณปีครึ่ง หลังจากนั้นก็เริ่มออกเที่ยวเมื่อสองปีที่แล้ว แล้วก็เริ่มทำ Vlog
จริงๆ ผมทำ Vlog มาสองปีแล้วนะ ช่วงแรกๆ คือยังเขินกล้อง แล้วก็ยังมีสไตล์การ Vlog ที่เป็นการเที่ยวแบบเฉยๆ อยู่ ซึ่งคือมันก็ดีแหละ มันจะตื่นเต้นอะไรเยอะแยะ (ขำ) จริงๆ คือผมรู้สึกว่าผมไม่ได้อยากเที่ยวให้มันดูตื่นเต้นมาก แต่มันก็ขึ้นอยู่กับสถานที่ด้วย บางทีเหมือนมันมีเรื่องเข้ามาเอง เราก็ต้องปรับตัวตามสถานการณ์
ขอถามได้ไหมว่าทำงานอะไรในช่วงนั้น
ทำหลายงานเลยครับ ตอนแรกก็ทำ front desk receptionist ของโฮสเทล แถว BTS วงเวียนใหญ่ ชื่อว่า ย ยักษ์ โฮสเทล แต่มันปิดไปแล้วครับ
แล้วก็ทำงานแปล ทำกับบริษัทต่างชาติ คืองานนี้เขาให้เรตเงินเยอะมากๆ ส่วนใหญ่เงินเก็บทั้งหมดก็มาจากตรงนี้
คืองานแปลประเภทไหนหรืองานเอกสาร
ไม่ใช่ครับ ผมไม่รู้เรียกว่าอะไร คือเป็นงานแปลแบบแล้วแต่เขาส่งมา แล้วก็เคยรันโปรเจคหนึ่ง คือบริษัทต่างชาตินี้เขาจะเปิดงานเป็นโปรเจคๆ แล้วบางโปรเจคก็เปิดหลายภาษาหรือเปิดทุกภาษา แต่บางโปรเจคก็ไม่ได้เปิดทุกภาษา ผมก็มีหน้าที่ apply เข้าไป แล้วก็ได้งานหนึ่ง เป็น language league สำหรับโปรเจคถอดคลิปเสียง ซึ่งเงินเก็บส่วนใหญ่ก็มาจากโปรเจคนี้
ไปสมัครได้อย่างไร
จำไม่ได้ว่าสมัครได้ยังไง เหมือนแฟน (คุณอ๋อม) เสิร์ชใน LinkedIn แล้วก็ส่งมาให้ดูว่าสนใจสมัครไหม ตอนนั้นก็สมัครไป แล้วพอเหมือนเราสมัครไปครั้งนึงกับบริษัทเขา ชื่อกับอีเมลของเรามันจะอยู่ในระบบเขาอยู่แล้ว พอเราทำงานสำเร็จได้ดี เวลามีงานใหม่เขาก็จะส่งงานที่ตรงกับภาษาไทยมาให้เราเอง เวลาเขาต้องการให้แปลหรือให้ทำอะไรเป็นภาษาไทย
ในช่วงเวลานั้นโควิดมีผลกับเราไหม เพราะถึงจะมีงานทำแต่คุณแก๊ปดูเป็นคนมีพลังเยอะ (คิดว่าอาจจะเฉาจากโควิด)
ขอบคุณครับ อาจจะเพราะว่าตอนนั้นผมไม่ได้เริ่มทำงานประจำอะไรเลย ไม่ได้เหมือนกับคนที่มีธุรกิจ หรือว่าทำงานประจำ ซึ่งอาจจะเอฟเฟคมากกว่า ของผมมันคือเรียนจบแล้วก็ไม่มีงานที่ไหนเปิดรับในตอนนั้น แต่ด้วยความที่ผมไม่ได้คิดจะออกมาทำงานประจำอยู่แล้วตั้งแต่แรก เลยอาจจะไม่ได้เอฟเฟคมาก แล้วมันก็เลยได้ทำงานออนไลน์ work from home อะไรไปพอดี
ก็คือ สามารถอยู่กับมันได้โดยไม่เศร้าหรือว่าทุกข์ทรมานอะไร
ไม่ๆ ไม่เศร้าครับ
ตอนแรกในหัวคือมีแค่จะท่องเที่ยวให้เสร็จก่อนแล้วค่อยกลับมาตั้งต้นที่ไทย หรือตั้งต้นที่ไหนก็ได้ในโลกนี้ แต่ในหัวยังไงคือต้องเที่ยวให้ได้ก่อน
บางคนรู้สึกว่าต้องมั่นคงให้ได้ก่อน
รายได้จากท่องเที่ยวมันไม่ได้มั่นคงเลย มันขึ้นอยู่กับยอดวิว แล้วจริงๆ รายได้จากท่องเที่ยวของผมมันพึ่งมาเริ่มดีตอนเมื่อปลายกันยายนที่ผ่านมาเอง เพราะตอนแรกด้วยความที่เราเป็น nobody ด้วย ยังไม่มีใครรู้จักแล้วก็ยังไม่ได้มีคนติดตามตั้งแต่แรก เราก็ต้องค่อยๆ ไต่ไป ซึ่งตอนนี้ก็ดีใจมากๆ ที่มีคนดูเยอะขึ้น แล้วก็มีคนชอบมากขึ้น
หลังจากที่ทำงานประจำมาได้พักนึง ทำอยู่กี่ปีก่อนที่จะเริ่มเดินทาง
น่าจะประมาณปีนึงครับ เริ่มเดินทางตอนประมาณปลายธันวาคม ปี 2021 ที่ผมบอกว่าเริ่มเดินทางนี่คือผมต้องไปอยู่ที่ตุรกีด้วย เพราะว่าแฟนผมได้งานที่ไทย แต่พอทำงานไปเรื่อยๆ มันมีปัญหาอะไรผมไม่แน่ใจ บริษัทต้องให้พนักงานไทย ที่ทำงานที่ไทยไป located ที่ประเทศอื่น หรือไม่ก็ต้องออกจากงาน แต่พอดีว่างานนี้มันดันจ่ายให้แฟนผมดี เลยยังไม่อยากออก ก็เลยหาหนทางกันว่าจะไปอยู่ที่ไหนดีที่ค่าครองชีพมันไม่ได้ต่างจากที่ไทยมาก ก็หาข้อมูล แล้วก็สรุปไปที่ตุรกี แล้วก็ขอเป็น resident permit แล้วเอกสารมันผ่านพอดี ไม่รู้มันผ่านได้ยังไงตอนนั้น แต่พอมันผ่านก็เลยไปอยู่ตุรกีปีนึง แล้วก็ใช้เป็น base ในการไปเที่ยว
แต่ว่าช่วงนั้นก็ยังควบกับงานโปรเจค language league คุมโปรเจคถอดคลิปเสียงอยู่ มันก็เลยไม่ได้ออกไปเที่ยวมาก ก็คือทำงานแล้วก็อยู่แต่ตุรกี แต่ก็มีวางแผนที่จะไปประเทศรอบด้านบ้าง เพราะตุรกีเหมือนเป็นศูนย์กลาง บินไปยุโรปก็ได้ แอฟริกาก็ได้
ใช้ภาษาอะไร
ภาษาตุรกีครับ
ตอนนี้พูดภาษาพวกนี้ได้เลยไหม
โห แทบจะลืมหมดแล้วครับ (ขำ) แต่ตอนที่ไปอยู่มันต้องพูดให้ได้จริงๆ เพราะคนใช้ภาษาอังกฤษกันน้อยมากๆ แล้วก็ไม่ได้อยู่อีสตันบลูด้วย อยู่เมืองติดทะเล เพราะว่าค่าที่พักถูกกว่า อีสตันบูลมันค่าครองชีพแพง
ค่าครองชีพที่นั่นเขาสูงกว่าไทยมากไหม
ตอนนั้นค่าครองชีพสูงกว่าไทยแค่ 1.5 เท่าเองครับ มันก็เลยไม่ได้สูงมากเท่าไร พอรับได้
การเดินทางจึงเริ่มจากตุรกี ?
เริ่มจากตุรกีครับ ประเทศแรกที่เที่ยวนี่ก็คือตุรกี แล้วก็บินไปไซปรัสเหนือ
ที่ไซปรัสคือคลิปแรกไหม
คลิปแรกสุดเลยครับ เป็นครั้งแรกที่ทำ
ตอนนั้นยอดวิวก็แค่หลักสิบหลักร้อย แต่ผมไม่ได้สนยอดวิวเท่าไร ผมแค่อยากบันทึกไว้เฉยๆ
แล้วตอนที่ลงคลิปไป ผลตอบรับเป็นอย่างไร
ตอนนั้นยอดวิวก็แค่หลักสิบหลักร้อย แต่ผมไม่ได้สนยอดวิวเท่าไร ผมแค่อยากบันทึกไว้เฉยๆ เพราะฉะนั้นวิธีการพูดในคลิปมันเลยเหมือนเป็นการเที่ยวกันเล่นๆ เฉยๆ แต่พอมาถึงจุดหนึ่งก็รู้สึกว่าจะทำต่อดีหรือจะทำเป็นแค่บันทึกขำๆ ของตัวเอง เอาไว้ดูกับแฟนดี
มันเหมือนจะต้องไปอีกระดับถ้าอยากจะทำเป็น Vlog ให้มีคนมาดูเพิ่ม มันต้องเปลี่ยนสไตล์การพูด มันต้องเปลี่ยนคอนเทนต์ในการทำ หรือไม่ก็เปลี่ยนหัวเรื่อง มันเลยมาถึงจุดหนึ่งที่จะต้องเปลี่ยนวิธีคิดน่ะครับ
หลักๆ คือมันต้องหาทุนคืนด้วย จากที่ไปเที่ยว แม้ว่าตอนแรกจะคิดแค่อยากไปเที่ยว เงินไม่อั้น แสนนึง แสนห้า ก็ได้ แต่มาถึงจุดหนึ่งมันก็คิดว่า ‘เอ๊ะ เดี๋ยวนะ เราก็ใช้ไปเยอะเหมือนกันนะ ลองถอนทุนคืนบ้างดีไหม’
พอเริ่มคิดว่าต้องการทุนคืนก็เริ่มวางแผนทำคลิปเลยไหม
ใช่ครับ เริ่มวางแผนแล้วว่าจะไปที่ไหน ไม่ได้ไปเพื่อตามใจตัวเอง อย่างการไปที่ๆ เคยเห็นในรูปแล้วอยากไป เพราะบางทีแค่เห็นในรูปแล้วอยากไปมันขายคนดูจำนวนมากไม่ได้ มันต้องเลือก topic นิดนึงว่าจะไปที่ไหน นั่นคือจุดเปลี่ยน
แสดงว่าตอนนั้นก็เริ่มคิดแล้วว่าต้องไปสถานที่ที่คนไม่ค่อยไปใช่ไหม
ใช่ครับ เพราะว่าถ้าจะไปในสถานที่ที่มีคนเคยไป อย่างน้อยก็ต้องไปในที่ที่คนส่วนใหญ่ไม่ไปกัน หรือไปในที่ที่คนไม่ค่อยเห็น มันเหมือนกับว่า ด้วยความที่คนรู้จักเรายังน้อยอยู่ ทางเดียวที่จะทำให้คนรู้จักเพิ่มมากขึ้นคือ ต้องแตกต่าง ต้องทำอะไรให้มันแตกต่างจากที่คนเห็นส่วนใหญ่อยู่แล้วครับ
คิดไว้แต่แรกเลยว่าจะทำยูทูบท่องเที่ยวแบบที่ไม่มีใครทำ?
ใช่ ต้องไปในที่ที่น้อยคนจะไป อะไรยากๆ นี่ยิ่งต้องไปเลย
2 การเดินทางของ Gap.Bumseeker
สถานที่แรกที่คิดจะทำ หลังจากวางแผนจะทำ Vlog คือที่ไหน
จอร์แดนครับ
เป็นความต้องการส่วนตัวด้วยไหม
ใช่ครับ ตอนนั้นอยากไปเห็นเองด้วย แล้วผมรู้สึกว่าคนยังมาน้อย ผมยังไม่ค่อยเห็นคนส่วนใหญ่ทำ Vlog ไปจอร์แดน แต่สวยมาก เป็นที่แรกที่ไปแล้วผมยังรู้สึกประทับใจมากที่สุดจนถึงตอนนี้เลย
ดูเหมือนจอร์แดน ค่าครองชีพแพงเหมือนกัน
โห แพงมาก ใช่ครับ
ผมไปแบบประหยัดครับ (ขำ) เน้นใช้รถสาธารณะ แล้วอยู่โฮสเทล มันก็เลยถูกครับ ผมไม่ค่อย mind เรื่องที่นอนเท่าไร แค่สะอาดก็พอ และมี WiFi
บางทีคุณแก๊ปก็ไม่ได้จองโรงแรมไปก่อน ?
บางที่บุ๊กไปก่อนแล้วมันแพงอะครับ มันไม่ได้มี option ให้เราได้ไปหาด้วย ผมชอบหามากกว่า หรืออย่างน้อยก็พาตัวเองไปอยู่ในสภาพแวดล้อมที่คิดว่าน่าจะง่ายต่อการหาเอง ไม่ได้ยากมากครับ แต่บางทีบุ๊กไปก่อนมันก็เซฟ มันขึ้นอยู่กับสถานที่ด้วย
ตอนไปจอร์แดน เริ่มดูฮาร์ดคอร์ขึ้นจากตอนถ่ายคลิปท่องเที่ยวปกติไหม
ไม่เชิงฮาร์ดคอร์ แต่ผมพยายามพูดให้มันดูไหลมากขึ้นเรื่อยๆ และไม่ได้โฟกัสกับ Vlog เชิงวิชาการมากเกิน พยายามพูดง่ายๆ ถ่ายข้างทางบ้างอะไรบ้าง ไม่งั้นถ้าพูดแต่เชิงวิชาการ อัดแต่ข้อมูลมันจะดูน่าเบื่อเกินไป
แต่จริงๆ ตอนนั้นจำได้ว่าผมหงุดหงิดไมค์ตัวเองด้วย อาจจะเพราะใช้กล้องรุ่นเก่า เสียงมันเบา อาจจะเป็นเหตุผลหลักที่ทำให้คนยังไม่ค่อยดูในตอนนั้น เพราะถ้าไมค์มันดี เสียงมันดีตั้งแต่ตอนนั้น อาจจะทำให้คนมาดูได้มากขึ้นกว่านี้
คือเป็นจุดที่ผมพยายามแก้หลายครั้งมากในเรื่องไมค์ พยายามเปลี่ยน พยายามหาข้อมูลว่าจะใช้ยี่ห้ออะไรดี ทำยังไงดี โดยที่ไม่ต้องใช้ไมค์ติดตัว ผมไม่ค่อยชอบใช้ไมค์ติดตัวเพราะมันลำบากกับสไตล์การ Vlog ของผมในบางพื้นที่ มันจะดูเหมือนเรามีอุปกรณ์เยอะไปหมด แล้วบางทีเวลาคนที่อยู่ไกลๆ พูดมันจะไม่ได้ยินด้วย มันจะได้ยินแต่เสียงตัวเอง ก็เลยอยากใช้ไมค์ที่ติดอยู่กับกล้อง แล้วค่อยมาเข้าโปรแกรมตัดแต่งเพิ่มอีกนิดหน่อย
ก็เลยมาจบที่ GoPro ?
ใช่ครับ จบที่ GoPro จริงๆ อาจจะไม่ใช่กล้องที่ดีที่สุด แต่ว่าด้วยความที่ผมคุ้นชินมากสุด ก็เลยยังไม่อยากปรับมาก ก็ใช้ GoPro ไปเรื่อยๆ นี่แหละ
อุปกรณ์ก็เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้เราทำคลิปท่องเที่ยวได้
คิดว่าส่วนใหญ่เลยครับ เพราะผมก็มีแค่กล้อง GoPro อันเล็กๆ แล้วก็ถือไว้ คล้ายๆ ช่องคัลแลน (컬렌 Cullen HateBerry) เขาก็ใช้กล้อง GoPro ตัวเดียวเหมือนกัน
แสดงว่าก็มีติดตัวไว้แค่ GoPro ตัวเดียว กล้องถ่ายรูปอะไรไม่มีเลย
ไม่มีเลยครับ GoPro ตัวเดียวเท่านั้น อะไรก็ได้ที่สามารถใส่ในกระเป๋าสะพายนี้ได้เท่านั้น (ชี้ให้ดู)
สังเกตอยู่ว่าคุณแก๊ปแบกของน้อย บางทีเห็นมีแค่กระเป๋าใบเดียวแล้วก็ไปเลย ไม่เห็นมีลากกระเป๋า
โห ลากกระเป๋าไม่ได้เลยครับ
เป้ก็ใบนิดเดียวใช่ไหม
ใช่ครับ แค่ของที่จำเป็น ผมเอาแค่เสื้อผ้าสี่ห้าชุด ห้าหกชุดเองครับ แบ่งซักเอา
ความอันตรายในชีวิต สำหรับการท่องเที่ยวคืออะไร เพราะตอนแรกที่ได้มาดูช่องนี้เป็นเพราะเพื่อนแชร์ โพสต์ขึ้นมา บอกว่าดูช่องนี้ คนทำคลิปเป็นบ้ามากเลย กระโดดเข้าไปเที่ยวที่นั่นที่นี่ ก็เลยลองดูบ้าง อันแรกเป็นคลิปตาลีบัน เคยคิดอยู่ว่าใครนะมันจะกล้าไป อ๋อ สรุปว่าคุณนั่นเอง
(ขำ) จริงๆ อัฟกานิสถานตอนนี้เขาเปิดประเทศแล้วครับ หมายถึงว่า มีทัวร์เข้าไปเยอะเลย ทัวร์ไทยนะครับ มีเข้าไปเยอะเลย แต่ว่า (ไปกับทัวร์) มันไม่ใช่สไตล์ผม ก็เลยอาจจะออกมาดูท้าทาย แล้วก็ดูฮาร์ดคอร์หน่อย
จริงๆ คลิปต่อไปที่กำลังจะลงเนี่ยเป็นคลิปที่ผมไม่ได้มีไกด์อะไรเลย แล้วมันต้องลุยเดี่ยว ซึ่งมันก็น่าจะฮาร์ดคอร์อยู่เหมือนกัน
อันนี้คืออิหร่านใช่ไหม
ไม่ใช่ครับ เป็นชายแดนอัฟกานิสถานครับ ก่อนข้ามไปอิหร่าน ซึ่งก็… เดี๋ยวรอดูในคลิปครับ (ยิ้ม)
เคยมีเหตุการณ์ตอนที่คุณแก๊ปหายไปช่วงหนึ่ง แล้วก็มีนักข่าวเขียนถึง
ไทยรัฐใช่ไหมครับ ใช่ๆ คือตอนนั้นเดินทางข้ามประเทศไปแล้วครับ ไม่ได้อยู่ในอัฟกานิสถานแล้ว จริงๆ ทุกคลิปของอัฟกานิสถานผมโพสต์ตอนอยู่อิหร่าน เพราะว่า WiFi ของอัฟกานิสถานมันไม่ดี ก็เลยตัดใจ แล้วผมไม่สามารถจ่ายค่าโรงแรมทุกคืนๆ คืนละ 1,500-2,000 บาท เพื่อมานั่งตัดต่อ แล้วมันอัพโหลดคลิปไม่ได้ ผมเลยข้ามมาอิหร่านดีกว่า
ไปสถานที่ที่ดูอันตรายแบบนี้ ครอบครัวเขาเป็นห่วงไหม
เป็นห่วงครับ คุณแม่ก็ถามว่าจะกลับเมื่อไหร่ แต่คือผมไม่ค่อยบอกแพลนแม่หรือที่บ้านมากว่าจะไปที่ไหน เพราะถ้าผมบอกตั้งแต่แรกว่าจะไปอัฟกานิสถานเขาคงไม่ยอม
คุณแม่ก็ถามว่าจะกลับเมื่อไหร่ แต่คือผมไม่ค่อยบอกแพลนแม่หรือที่บ้านมากว่าจะไปที่ไหน เพราะถ้าผมบอกตั้งแต่แรกว่าจะไปอัฟกานิสถานเขาคงไม่ยอม
คุณแม่ก็ตามดูคลิปคุณแก๊ปใช่ไหม
ก็ดูครับ แต่ตั้งแต่เข้าอัฟกานิสถานมาเขาไม่ได้ดูเลยครับ เขาบอกเขากลัว ดูไปแล้วเขาตื่นเต้น เลยตามอ่านจากคอมเมนต์เอาว่าเกิดอะไรขึ้น แต่เขาไม่กล้าดูครับ ต้องรอผมกลับถึงบ้านก่อนถึงจะค่อยดู
เวลาไปประเทศต่างๆ การเตรียมตัวเรื่องภาษานี่คือต้องเรียนก่อนหรือวางแผนอย่างไร
จริงๆ ไม่ได้ศึกษาก่อนนานหรอกครับ เอาตัวอย่างคลิปที่เดินทางจากไทย แล้วก็ไปข้ามชายแดนทางบก ผมเอาแค่ภาษาจีนก่อนครับ ด้วยความที่ผมเคยไปจีนมาแล้วรอบนึง บางคำมันก็เลยยังอยู่ในหัว รอบนี้ก็แค่เรียนเพิ่มไปจากเดิม ต่อจากของเดิม มันก็เลยดูจะพูดจีนได้เยอะมากขึ้นกว่าเดิม แล้วพออยู่ในจีน ช่วงเวลาก่อนที่จะข้ามไปปากีสถานผมก็ค่อยเรียนภาษาสำหรับประเทศถัดไป แล้วพออยู่ปากีฯ จะข้ามมาอัฟกาฯ ก็ค่อยเรียนภาษาถัดไป แล้วอยู่อัฟกาฯ ก่อนจะข้ามไปอิหร่านก็ค่อยเรียน เหมือนกับค่อยๆ เรียนตอนก่อนถึง เพราะไม่สามารถเรียนแล้วรู้พร้อมกันทุกภาษาตั้งแต่ไทยไปได้ มันลืมแน่นอน
ความจำเกี่ยวกับภาษาหลังจากที่เราไปแต่ละที่ มันถูกลบไปเลยไหม ภาษานั้นหายไปเลยไหม
สำหรับภาษานั้นถ้าเราไม่ได้ใช้มันหายไปเลยเหมือนกัน แต่ถ้าได้กลับไปอีกรอบนึงก็อาจจะคุ้นๆ แล้วก็พูดไปเรื่อยๆ ได้ แต่ถ้าอยู่ๆ ให้พูดก็จะไม่ได้ อาจจะได้แค่บางคำ แค่คำทักทายอะไรแบบนี้เฉยๆ
คือคุณแก๊ปพยายามจำให้ได้ในช่วงเวลาหนึ่ง แล้วก็ใช้มัน พอไปอีกประเทศนึงมันอาจจะถูกลืมไปบ้าง
ใช่ครับ มันก็จะลืมไป แต่ถ้ามีคนพูดมาผมก็อาจจะโต้ตอบได้บ้าง
เพราะเห็นคอมเมนต์คนดูก็มีถามถึงเรื่องที่คุณแก๊ปพูดได้หลายภาษา
ผมพยายามจะอธิบายว่ามันได้แค่เบสิก เอาตัวรอด คือผมไม่สามารถตอบทุกคนได้ ทุกคนถามแต่เรื่องนี้
ภาษาก็เป็นการเอาตัวรอดแบบหนึ่ง
ใช่ครับ จำเป็นมากๆ เพราะว่าเราเดินทาง เราต้องสื่อสาร ถ้าอยากจะไปเวย์ง่ายก็แค่ใช้ Google แปลภาษา แต่มันจะเสียเวลา ต้องไปยืนรอ แล้วมันไม่ลื่นไหลในการ Vlog ก็พูดๆ ไปเลยดีกว่า เดี๋ยวเขาก็รู้เรื่องเอง
คุณแก๊ปมีความเข้ากับคนได้ง่ายด้วยใช่ไหม
จริงๆ ผมเป็นอินโทรเวิร์ตนะครับ (ขำ) ผมเป็นอินโทรเวิร์ตมากๆ เวลาอยู่ไทย ไม่ค่อยเก่งเปิดบทสนทนาเท่าไร แต่พอเวลาไปต่างประเทศมันเป็นอินโทรเวิร์ตไม่ได้ มันต้องเปิดสวิตช์ตัวเอง แล้วมันก็จะไหลไป
มันมีคลิปหนึ่ง ไปประเทศไหนนะ ที่คุณแก๊ปบอกว่าเป็นเอ็กซ์โทรเวิร์ต
อ๋อ ปากีสถานครับ ประเทศแถบนี้แหละครับ ปากีสถาน อินเดีย เดี๋ยวจะเป็นเอ็กซ์โทรเวิร์ตออกมาได้เอง แต่ถ้าไปเที่ยวประเทศแถบญี่ปุ่น เกาหลี จีน หรือแนวยุโรป ก็เป็นอินโทรเวิร์ตต่อได้ครับ ไม่มีใครมายุ่ง เต็มที่ก็พวก scammer หรือไม่ก็ pick pocket (ขำ)
แล้วเวลาไปแต่ละประเทศผู้คนก็ต่างกัน นิสัยไม่เหมือนกัน คุณแก๊ปรับมือยังไงเวลาไปถึง จะรู้ได้อย่างไรว่าคนแบบนี้เป็นอย่างนี้
Be nice first ครับ ผมถือคติว่าเขาจะดีหรือจะร้ายยังไงต้อง be nice ไปก่อน เพราะว่าเราทำ Vlog ด้วย แล้วถ้าเราไม่ be nice กับเขา ทัศนคติที่ส่งต่อให้คนดูผ่านคลิป mood ในคลิปมันก็จะแย่ ต่อให้เขาแย่กับเรามา เราก็พยายามจะ be nice กลับไปก่อน แต่ถ้ายังไม่ได้ผลก็ค่อยเดินหนีก็ได้อะไรก็ได้ครับ ยกเว้นนอกจากเขาจะทำร้ายร่างกายเรา… แต่ยังไม่เคยโดนครับ ไม่เคยโดนจี้ ไม่ได้โดนอะไร
เคยโดนล้วงกระเป๋า ตอนนั้นรู้ตัวไหมว่าจะโดน
ไม่รู้ครับ ตอนนั้นประสบการณ์ยังน้อยด้วย แล้วผมปล่อยจอยมากเกินไป ด้วยความที่เป็นวันสุดท้ายในอียิปต์ ก็เลยไม่ได้คิดอะไรมาก ไม่ได้มีแพลนในหัวว่าจะเอาตัวรอดยังไง ถ้าเป็นปกติเวลาผมไปที่ไหน ทำคลิปที่ไหนก็จะรู้ว่าต้องไปที่ไหน แล้วจะพาตัวเองออกมาจากที่นั่นยังไง แต่ทีนี้ด้วยความที่วันสุดท้ายผมไปถึงตลาดนึงแล้วเจอเขาพอดี เราก็โอเคนำเลย ก็เลยไม่ได้ตั้งการ์ดตัวเองเท่าไร เลยโดนไป
โดนไปเยอะไหม
200-300 บาทมั้งครับ ถ้าจำไม่ผิด เพราะว่าผมแยกเงินหลายส่วนครับ แต่ถ้าถึงขั้นล้วงเข้ามาข้างใน แล้วเอาอันที่หนีบแนบเอวไปได้นี่เรื่องใหญ่ หน้าซีดเลยอันนั้น (ฮา) ทุกอย่างทั้งชีวิตคืออยู่ตรงนี้ อยู่ตรงกระเป๋าข้างในตัว
แต่เราก็ระมัดระวังตัวอยู่แล้ว ไม่ได้ปล่อยจอยขนาดนั้น
ใช่ครับ ไม่ได้ปล่อยจอย ในคลิปดูเหมือนว่าผมทักทุกคนใช่ไหม แต่จริงๆ เพราะว่าบางทีเหมือนเรา make eye contact ไปแล้ว มันเลยต้องละลายน้ำแข็ง จริงๆ เขาอาจจะเป็นคนปกติก็ได้ แต่เขาแค่ไม่กล้าทัก เราก็แค่ชิงทักก่อน มันอาจจะเป็นการได้เพื่อนด้วย หรือไม่ก็อาจจะได้อะไรดีๆ
อย่างคลิปที่มีคนจะพาไปไหนสักแห่งแล้วเราคิดว่าไม่ค่อยเวิร์คแล้วเดินหนี อันนี้รู้ตัวไหมตอนนั้น ที่อียิปต์ ที่ชิ่งเขาออกมา
อ๋อ เพราะว่าผมไม่ได้อยากไปด้วย ก็เลยชิ่งไป
สำหรับคนนั้นผมรู้สึกว่าเขาเป็นคนตามตื๊อ ไม่เชิงเป็น scammer แต่เป็นพวกตามตื๊อที่อยากให้เราไปกับเขา แต่ด้วยความที่ในหัวไม่ได้มีแพลนที่จะไปกับเขา ในหัวคิดว่าจะสลัดเขาทิ้งอยู่แล้ว ต่อให้เขาพูดอะไรมาก็ ไม่อะครับ จะไปตามทางของเรา ก็เลยสลัดทิ้งง่ายๆ
แต่บางทีถ้าผมไม่ได้มีแพลนในหัว ไม่ได้อยากจะไปด้วยตัวเอง แล้วเขาตื๊อจนเขาลดราคาให้ หรือมีข้อเสนออะไรมาที่น่าสนใจ ผมก็อาจจะคิดก่อน คิดตอนนั้นเลยแล้วก็ตัดสินใจ ซึ่งส่วนใหญ่ก็ไปนะ
บางทีการไปมันก็ง่ายกว่า ใช้เงินแก้ปัญหาบ้าง ให้เขานำเที่ยว ให้เขาพูดข้อมูลที่เราไม่รู้อะไรแบบนี้ แต่บางทีผมรู้อยู่แล้วว่าจะไปที่ไหน จะพูดอะไร จะทำ Vlog อะไร ก็เลยปฏิเสธไป ไปตามทางของเราเองดีกว่า
แสดงว่าเวลาถ่ายคลิปคุณมีแผนการบางอย่างอยู่ในหัว ไม่ถึงกับด้นสด 100%
ครับ ไม่ได้ด้นสดหมด แต่เอาจริงๆ พวกข้อมูลที่มีในหัวคือพวกข้อมูลเชิงประวัติ เชิงวิชาการ ส่วนที่เหลือก็ หน้างานครับ ก็แค่ถือกล้อง แล้วก็ปล่อยกล้องไหลไป
แต่พอกล้องหาย มันไม่เหมือนกล้องหายที่อียิปต์ มันไม่เหมือนกล้องพังที่ปากีสถานแล้วซื้อใหม่ ตอนนั้นเลยรู้สึกเหนื่อย
มีอีกคลิปหนึ่งที่ดูแล้วรู้สึกเศร้าไปด้วยเลย ที่ไปกระโดดน้ำแล้วของหาย
ที่เม็กซิโก ใช่ครับ ตอนนั้น จริงๆ หลังเม็กซิโก ผมแพลนจะไปคิวบาต่อ เป็นประเทศที่ผมคิดว่า ‘แน่นอน ทุกคนจะต้องรอดู’ เพราะไม่ค่อยมีใครไป แล้วผมมีแพลนในหัวว่าจะทำอะไรที่คิวบาบ้าง แต่พอกล้องหาย มันไม่เหมือนกล้องหายที่อียิปต์ มันไม่เหมือนกล้องพังที่ปากีสถานแล้วซื้อใหม่ ตอนนั้นเลยรู้สึกเหนื่อย
ภาพตอนที่คุณแก๊ปนั่งหน้ากล้องบอกผู้ชมว่าเดี๋ยวต้องกลับก่อน รู้สึกถึงความเหนื่อยในตอนที่พูดตอนนั้น เห็นสายตารู้สึกได้ว่าอยากกลับไทยแล้ว
ใช่ครับ ตอนนั้นคือก็ขอกลับมาไทยก่อน แค่นั้นเลย แล้วก็กลับมาไทย ตัดสินใจไม่ไป เพราะมันหมดแรง
ได้ยินมาว่าถ้าไปคิวบา มันต้องต่อเครื่องหลายประเทศ ซึ่งในตอนนั้นอีกนิดเดียวก็จะถึงแล้ว
ตอนนั้นบินต่อเดียวก็ถึงคิวบาแล้ว แต่ผมไม่อยากไป Vlog ในสภาพที่ไม่พร้อม มันไม่ได้ช่วยอะไร มันไม่มี energy แล้วส่งต่อให้คนดูมันก็ไม่ดี ก็เลยตัดสินใจบินกลับเม็กซิโก แล้วบินกลับยุโรป จากยุโรปกลับไทยเลย ไม่ได้แวะเที่ยวเลยครับ
ใช้เวลาอีกนานไหม ก่อนจะกลับไปเที่ยวต่อ
มาถึงไทยก็พักเดือนหนึ่งครับ พักตอนเดือนมีนาคม แล้วหลังจากนั้นพอรู้สึกว่าตัวเองพร้อมแล้ว ก็ไปเลย
เริ่มที่ไหน
ก็เริ่มจากไทยนี่แหละครับ หมอชิต เชียงของ แล้วก็ลาว จีน ไปเรื่อยๆ ตอนปลายเดือนมีนาคม
ดูเหมือนไม่นานนี้เอง! (สัมภาษณ์คือเดือนกรกฎาคม)
สำหรับผม ผมว่ามันนาน เพราะมันเริ่มจากอะไรที่เราคุ้นเคยแล้วก็ไปเจออะไรที่เราไม่คุ้นเคย จากไทย ข้ามชายแดนลาว โห! จำได้ว่าชิวมาก ทุกอย่างมันใกล้เคียง มันดูใกล้บ้านเรา แล้วเราสามารถลดการ์ดลงได้ เรารู้สึกว่า ก็ลาว ก็ไทย ก็จีนอะ แล้วค่อยกลับมาเปิดการ์ดตัวเองใหม่ตอนไปอยู่ปากีฯ อัฟกานิสถาน แล้วก็อิหร่าน แต่อิหร่านเนี่ยผมก็ลดการ์ดลงมาอีกนิดนึง เพราะว่าพอได้ไปอยู่แล้วรู้ว่า อ้าว ไม่ได้ต้องตั้งการ์ดอะไรมาก รู้สึกว่า ‘เอ้า ก็เจริญแล้วในระดับหนึ่งนี่’ ค่อนข้างต่างจากสิ่งที่สื่อนำเสนอพอสมควร สำหรับอิหร่านก็ดีเลยแหละครับ ไม่ได้น่ากลัวขนาดนั้น
คนดูคิดว่าการไปนอนบ้านตาลีบัน ไปนู่นไปนี่แล้วรู้สึกน่ากลัว เพราะเคยเห็นจากสื่อเท่านั้น แต่คนที่ไปมาแล้วบอกว่าโอเค?
ใช่ โอเคบ้างแล้ว แต่มันเป็นความโอเคแบบที่อะไรก็เกิดขึ้นได้ ผมไม่รู้จะบอกยังไงให้มันดูไม่ toxic หรือโลกสวยเกินไป แต่มันโอเคมากๆ ที่จะเที่ยว เพียงแต่มันไม่เหมือนเที่ยวที่ประเทศไทย พอไปอัฟกานิสถานอะไรก็เกิดขึ้นได้ อัฟกานิสถาน อิรัก ซีเรีย เลบานอน อะไรมันก็เกิดขึ้นได้ แม้ว่าตอนนี้มันจะดูปลอดภัย
ที่เดินทางไปลาว จีน ปากีสถาน อัฟกานิสถาน และอิหร่าน วางแผนที่จะเดินทางและทำคลิปแบบรวดเดียวเลยหรือเปล่า
ใช่ครับ มันมีภาพในหัวแล้วว่าจะย่อยออกมาเป็น EP เท่าไรบ้าง แล้วจะไปทำคลิปเกี่ยวกับอะไรบ้างในประเทศนั้น แต่ก็เสียดายที่ไปไม่ถึงตุรกี แล้วก็ไปไม่ถึงยุโรป แต่ก็นั่นแหละครับ ไม่เป็นไร ค่อยไปใหม่
ใช้เวลาเท่าไร
3-4 เดือนครับ ตั้งแต่ปลายมีนาคม ที่ออกมา คือผมก็ตัดสินใจอยู่นานมากว่าจะไปต่อดีไหมหรือจะกลับดี
สุดท้ายผมตัดสินที่จะกลับดีกว่า เพราะผมเจอปัญหานิดหน่อยเหมือนตอนที่อยู่เม็กซิโก แต่กล้องไม่หาย ไม่มีอะไรหาย เป็นปัญหาส่วนตัวนิดหน่อยที่จะต้องกลับมาสะสาง จริงๆ ผมอธิบายไว้ในคลิปด้วยว่าทำไมต้องกลับมา เดี๋ยวรอดูได้ครับ
นี่ก็เป็นคลิปที่กลับกลางคันเหมือนอีกคลิปหนึ่ง
ใช่ครับ เป็นคลิปสุดท้ายเลย แต่ตอนนี้ผมมีแพลนในหัวแล้วว่าจะไปที่ใหม่ที่ไหน
แล้วเรื่องการตัดคลิป คุณแก๊ปก็ทำระหว่างการเดินทาง ?
ช่วงแรกๆ ก็ใช่ ระหว่างทางเลย แต่พอหลังอัฟกานิสถาน ผมตัดคลิปในอิหร่านหมดเลย นั่งทำเอง
ซับไตเติลแกะเทปเองด้วยไหม หรือใช้เครื่องมืออื่น
แกะเองครับ ไม่มีเครื่องมืออื่น คือต่อให้ใช้เครื่องมืออื่นยังไงมันก็ต้องมานั่งตัดให้ตรงกับเวลาอยู่ดี มันเป็นพาร์ทที่ใช้เวลานานมากที่สุด ประมาณสองสามวันเลย
เอาพลังงานนี้มาจากไหนเนี่ย
บางทีมันก็เริ่มหมด ถ้าแก่กว่านี้ก็กลัวจะเริ่มหมดพลัง ต้องรีบทำตอนที่มีแรงครับ ปากีสถานนี่ตัดที่ปากีฯ แต่พอเข้ามาที่อัฟกานิสถานนี่คือ…ก็มีตัดบ้างแต่ไม่ได้โพสต์ ก็มาโพสต์ที่อิหร่าน
ก็คือทำทุกอย่างระหว่างทางหมดเลย ?
ใช่ครับ
มีแพลนจะจ้างผู้ช่วยหรือคนตัดต่อบ้างไหม
มีคิดเหมือนกันครับ แต่ผมไม่รู้จะอธิบายสไตล์การตัดยังไงดี…(เงียบพักหนึ่ง) ในความคิดผมนะ ผมว่าการอธิบายให้เขาเข้าใจสไตล์การตัดต่อว่ามันต้องตัดต่อแบบนี้นะ มันยากกว่าครับ หลักๆ คือผมไม่ชอบใส่ซาวด์เอฟเฟ็กต์ ไม่ชอบใส่เพลง
คือมันอาจจะทำได้ในตอนที่อยู่ไทยแบบนี้ แต่ถ้าตอนที่เดินทางท่องเที่ยว ผมไม่สะดวกเลย เพราะว่าโฟกัสอยู่กับการเที่ยวอย่างเดียว แต่ก็มีให้แฟนช่วยทำซับบ้างเวลาที่เขาว่าง
ประสบการณ์ไหนที่เรารู้สึกว่ามันแย่ที่สุดเท่าที่เคยโดน
น่าจะที่เม็กซิโกครับ ตอนนั้นที่กล้องหายแล้วหมดแรงเลย เพราะคิดว่าจะต้องซื้อกล้องใหม่ แล้วตอนนั้นใช้เงินไปเยอะ เพราะว่าเที่ยวยุโรปแล้วบินมาอเมริกาใต้ จากอเมริกาใต้แล้วก็ขึ้นมาเม็กซิโก มันใช้เงินเยอะมากๆ แล้วพอกล้องหายด้วย แล้วมันก็…(เงียบ) กลับไทยดีกว่า นั่นเป็นประสบการณ์ที่ทำให้รู้สึกหมดแรง แต่ก็ไม่ถึงกับอยากจะเลิกทำยูทูบ แต่แค่อยากพัก คิดว่ามันน่าจะเป็นกับทุกคนอยู่แล้วที่ท่องเที่ยวหรืออยากเที่ยว แล้วเราก็อยากพักบ้าง
คล้ายเราไปเที่ยวต่างประเทศนานๆ แล้วมันเกิดความรู้สึก homesick แบบนั้นไหม
ใช่ครับ มันต้องพักจริงๆ แล้วถ้าเราไม่ได้เป็นคนที่มีสปอนเซอร์หนา มีงบหนา แล้วไปนอนพักที่ต่างประเทศ มันก็เหมือนจ่ายทุกวันอยู่แล้ว ซึ่งเป็นเงินส่วนตัวหมดเลยครับ เงินเก็บจากงานที่ทำก่อนหน้านั้นด้วย แล้วก็มีเงินจากยูทูบมาทบด้วย
ยังรับงานอะไรอยู่ไหม
ไม่เลยครับ หลังๆ ไม่รับเลยเพราะไม่มีเวลา
เปิดช่องทางโดเนทไหม
ก็มี super thanks อย่างเดียว ผมไม่ค่อยซีเรียสมาก แค่ดูไม่ข้ามโฆษณาก็พอ หรือผมควรจะต้องมีหัวด้านธุรกิจ บ้าง รับสปอนเซอร์ด้วย
รับสปอนเซอร์หรือเปล่าเผื่อใครอยากจะติดต่อ
จริงๆ ก็มีสปอนติดต่อเข้ามาเยอะมากๆ แต่ผมก็ปฏิเสธไปทุกเจ้าเลย ผมไม่รู้จะพูดยังไง แต่ขอใช้คำว่าเป็นอีโก้ละกัน ผมรู้สึกว่าไม่เอาอะ ผมอยากจะซื่อสัตย์กับสิ่งที่ตัวเองทำ ซื่อสัตย์กับช่อง ซึ่งมันเป็นช่องท่องเที่ยว แล้วก็ซื่อสัตย์กับคนดูในแง่ที่ว่า ผมไม่รู้จะโชว์สินค้าหรือโชว์อะไรในสิ่งที่ผมไม่เคยใช้มาก่อนในชีวิต แล้วบอกว่ามันดีได้ยังไง แล้วมันดูขัด mood แปลกๆ…คือผมทำไม่ได้
คิดว่าจริงๆ คนดูเลือกที่จะมองข้ามการโฆษณาได้ เพราะรู้ว่าคุณใช้พลังงานและ budget ไปเยอะมาก
ใช่ ผมก็รู้สึกว่าคนดูส่วนใหญ่คงโอเค คือ ‘รับเถอะ เผื่อจะได้มีทุนไปเที่ยวที่อื่น’ อะไรแบบนี้ ซึ่งผมอาจจะมีการเปลี่ยนความคิดในอนาคต
ตั้งแต่วันแรกจนถึงตอนนี้ คิดว่ายูทูบช่อง Gab.Bumseeker ต่างไปจากเดิมเยอะไหม
ต่างกันเยอะครับ คนดูเยอะขึ้น คนดูชอบมากขึ้น สไตล์การพูดหน้ากล้องของผมก็เปลี่ยนไป เปลี่ยนไปเยอะเหมือนกันจากตอนที่ทำแรกๆ แต่ผมคิดว่ามันก็ปกติแหละ เวลาที่เราทำอะไรสักอย่างไปเรื่อยๆ แล้วเรารู้สึกคุ้นชินกับมัน เราก็จะคล่องมากขึ้น อาจจะใช้ได้กับทุกงาน ทำไปเรื่อย เดี๋ยวก็คล่องครับ (หัวเราะ)
คลิปไหนที่เป็นจุดเปลี่ยนของช่อง
น่าจะเป็นคลิปที่อินเดียมั้งครับ ที่ไปตลาดโจร อยู่ๆ คนก็มาดูจากไหนไม่รู้เกือบล้านวิว จริงๆ ผมไม่ได้คิดเลยนะครับว่าจะเป็นคลิปนั้นที่คนมาดูเยอะ เพราะผมรู้สึกว่า…(เงียบ) บางทีเราก็ไม่เข้าใจอัลกอริทึมยูทูบ เพราะบางคลิปที่เรารู้สึกว่าก็ไม่ได้ดีสักเท่าไร คนก็มาดูกันเยอะ บางทีเวลาไปเทียบกับคลิปที่ตั้งใจทำแล้วรู้สึกว่าแบบนี้แหละคนน่าจะดูกันเยอะ คนก็ดูกันไม่เยอะ หลังๆ ผมเลยรู้สึกว่า ‘โอเค โพสต์ลงไปนั่นแหละ เดี๋ยวให้อัลกอริทึมมันจัดการเอง’
แต่หลังๆ ผมเริ่มโฟกัสที่ quality มากกว่า หมายถึงหลังๆ ไม่ได้โพสต์ถี่แบบสองคลิปต่ออาทิตย์ แต่โพสต์แค่อาทิตย์ละคลิปแล้วกัน น่าจะเว้นให้คนดูรู้สึกคิดถึง อยากติดตาม
มีทางบ้านฝากคำถามมาว่า มีประเทศไหนไหมที่สามารถไปเที่ยวตามคุณแก๊ปได้โดยที่ไม่มีอันตราย ช่วยแนะนำหน่อย
ถ้าแนะนำจริงๆ ก็แนะนำจีน เพราะว่าจีนปลอดภัยมากๆ เลย ผมก็เที่ยวแบบคนปกตินะในจีน route แรกที่ผมไปก็เป็น route ยอดนิยม เช่น ฉางซา จางเจียเจี้ย เฟิ่งหวง อันนั้นคือ route ที่คนไทยไปกันเยอะมากๆ ผมก็แค่ไปเที่ยวในสไตล์ของผม ตอนนั้นมีคลิปปีนเขาที่จีน ที่เดินอยู่ริมเขา ไม่แน่ใจว่าไปดูกันหรือยัง จริงๆ ทุกคนก็ไปได้ มันไม่ได้อันตรายมาก เซฟตี้ก็โอเค
อัฟกานิสถานยังไม่แนะนำให้ไปคนเดียวเหรอ แนะนำให้ไปกับทัวร์ ?
ใช่ครับ แนะนำให้ไปกับทัวร์ ไปคนเดียวมันต้องมีสกิล หมายถึงว่าต้องมีประสบการณ์เดินทางเยอะพอสมควร เพียงพอที่จะไม่แพนิคง่ายๆ ถึงไปได้
แต่ถ้าไปกับทัวร์ก็โอเค ?
โอเค เขาดูแลทุกอย่างให้ ไม่ต้องไปจัดการหรือเอาตัวรอดเอง
เวลาเจอด่านตรวจน่ากลัวไหม
ไม่น่ากลัว เฉยๆ
คนดูก็ลุ้นที่เขาบอกว่าห้ามถ่าย
จริงๆ เราไม่ได้ทำอะไรผิด ก็เลยนิ่งๆ รู้ว่าผมไม่ได้ทำอะไรผิด ก็เลยไม่ค่อยกลัวเท่าไร
มีคลิปหนึ่งที่โดนตามใช่ไหม
อันนั้นเขาเป็นเจ้าหน้าที่สืบลับของตำรวจตรงนั้น ถามเพื่อนมา แล้วเขาบอกอย่างนั้น เพราะว่าเขาอยากรู้ว่าผมมาทำอะไรที่นี่คนเดียว แล้วถือกล้องอะไรแบบนี้ ซึ่งผมชินแล้วกับการโดนถามว่ามาถือกล้องทำอะไร เที่ยวคนเดียวในสถานที่ที่นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่ไม่เที่ยวกัน คลิปต่อไปที่อยู่ในอัฟกานิสถานก็โดน โดนเยอะด้วยครับตอนอยู่คนเดียว
ที่รู้ว่าโดนตามก็คือตอนตัดต่อใช่ไหม
ใช่ๆ ผมรู้ตอนตัดต่อ ตอนนั้นผมไม่รู้ตัวเลย…เพื่อนที่เที่ยวด้วยกันตอนนั้นก็ไม่รู้เหมือนกัน ไม่รู้ไม่มีใครรู้เลย พึ่งมารู้ตอนที่ตัดต่อ แล้วเอ๊ะ…ชัดเจน
แปลว่ากว่าที่เราจะรู้มันก็ผ่านไปแล้ว
ใช่ครับ เพราะฉะนั้นถ้าเขาเป็นอะไรที่ไม่ดีจริง ผมคงโดนตั้งแต่ตอนนั้นแล้วครับ เพราะว่าเขาก็เนียนมาก แล้วผมก็ไม่รู้ตัวเลย
มีตอนไหนบ้างที่รู้สึกว่าอันตรายต่อตัวเอง สถานการณ์ประมาณไหนที่จะรู้สึกว่าเรากลัว
ไม่รู้สึกกลัวสักเท่าไรครับ
คุณเป็นคนไม่ค่อยกลัวอะไรหรือเปล่า
มันต้องมีบ้างแหละ แต่ผมไม่รู้ ผมไม่รู้สึกว่าเคยเจอสถานการณ์ที่กลัวสุดขีดถึงขนาดที่… ต่อให้ถือกล้องหรือไม่ถือกล้อง ผมก็ไม่ได้กลัวถึงขนาดอยากกรี๊ดหรือกลัวอะไรเวอร์ มันก็ยังเป็นความกลัวที่ยังพอคุมสติได้ ก็แค่เจรจา สื่อสาร พูดคุยปกติ เต็มที่ก็น่าจะเป็นแค่วันแรกที่ย้ายประเทศอะไรแบบนี้ ด้วยความที่เราย้ายประเทศใหม่ ภาษาใหม่ ผู้คนใหม่ แล้วเราไม่คุ้นชินกับอะไรเลย แล้วมันจะเต็มไปด้วยความงง ความกลัวว่าจะโดนหลอกอะไรแบบนี้เฉยๆ แต่หลังๆ ก็ไม่ได้กลัวอะไร เรื่องอันตรายก็ไม่ค่อยกลัวเท่าไร
เพราะดูแต่ละที่ที่คุณไป ไม่กลัวอะไรบ้างเหรอ
มันก็มีบ้างแหละครับ แต่แค่เราสามารถคอนโทรลความกลัวในหัวได้
แล้วตอนนั้นล่ะกลัวไหม ตอนปีนเขาที่จอร์แดน อีกนิดเดียวก็จะตกแล้ว
ใช่ อีกนิดเดียวครับ ถ้าตกก็…ไปเลย บางทีก็ต้องลดอะไรเสี่ยงๆ บ้าง
ดูอันตรายเหมือนกันนะ คนดูก็อาจจะเป็นห่วง
พูดถึงอันตราย น่าจะอีกที่มั้งครับที่กลัวตายที่สุด มันจะมีคลิปหนึ่งที่ผมไปปาตาโกเนีย ที่ชิลีครับ แต่คือผมไม่ได้อัดไว้ มันเป็นตอนขาลงจากเขาที่ปาตาโกเนีย ผมรู้สึกกลัว… คือผมใช้เวลานานไปหน่อยตอนขาไป ตอนขากลับผมเลยต้องทำเวลาเพื่อที่จะมาถึงรถบัสรอบสุดท้าย ผมกลัวมาไม่ทัน แล้วคือ! ผมก็วิ่งเลย วิ่งทางลงแล้วมันเป็นทางริมเหว แล้วผมก็สะดุด เข่าก็เลยเจ็บไปเลย แต่มันเป็นความรู้สึกโอเคที่ยังไม่ตกเขา มันเป็นแค่ความรู้สึกที่คิดว่าเราอาจจะตกก็ได้ ครั้งนั้นก็เลยแบบ ‘อู้วว! เกือบ’ อะไรแบบนี้
งั้นถ้าไม่กลัวอันตราย แล้วเป็นคนกลัวผีไหม
ผมไม่กลัวเลยครับ
เคยเจอสิ่งลี้ลับไหม
ไม่เคยเจอครับ ต่อให้เจอ ผมก็จะพยายามหาเหตุผลทางวิทยาศาสตร์มาอธิบาย
วันก่อนดูคลิปหนึ่งที่เสียงประตูมันดังเอี๊ยด
อันนั้นคิดว่าแค่ประตูมันไม่ดีแค่นั้น (ขำ)
เวลาไปเจออะไรสวยๆ อะไรแบบนี้ จากที่ผม Vlog เสร็จ โชว์กล้องเสร็จ แล้วก็ปิดกล้อง นั่งอยู่ตรงนั้นคนเดียวกับวิวสวยๆ มันแค่เป็นความรู้สึกว่าโอเค มันคงจะดีกว่าถ้ามีคนแชร์ด้วยตรงนั้น
แล้วรู้สึกเหงาไหมเวลาเดินทางนานๆ เช่นเดินทางบนเรือไปแอมะซอนสองสามคืนคนเดียว
อ๋อ ที่นั่นไม่เหงาครับ เพราะว่ามีคนให้คุยเยอะ จำได้ว่ามันเหมือนเป็นการได้นอนและเป็นการชาร์จแบตไปในตัวด้วย เจออะไรน่าสนใจก็ค่อย Vlog ที่เหงาจริงๆ ก็คือ เวลาไปเจออะไรสวยๆ อะไรแบบนี้ จากที่ผม Vlog เสร็จ โชว์กล้องเสร็จ แล้วก็ปิดกล้อง นั่งอยู่ตรงนั้นคนเดียวกับวิวสวยๆ มันแค่เป็นความรู้สึกว่าโอเค มันคงจะดีกว่าถ้ามีคนแชร์ด้วยตรงนั้น แล้วหลังจากนั้น พอต้องกลับมา Vlog ใหม่ ก็เลิกเหงาเลย
พอดีอ่านหนังสือเล่มหนึ่งเจอข้อความบอกว่าไม่ต้องไปอะแมซอน ไม่ต้องตกปิรันย่า ก็ได้ (ยื่นหนังสือให้อ่าน)
(พยักหน้า) ใช่ๆ มันเหมือนป่าเขตร้อนตะวันออกเฉียงใต้ โดยเฉพาะที่เปรูเนี่ย หรือผู้คนที่อาศัยแถบป่าแอมะซอน หน้าตาหลายอย่างก็คล้ายคนไทย เหมือนฟิลิปปินส์ ส่วนใหญ่ก็อาจจะเพราะอาหารด้วย เมื่อก่อนก็มีคนจีนอพยพไปอยู่แถวนั้นเยอะ แล้วอาหารก็เลยมีข้าว มีไก่อะไรพวกนี้เยอะ ใบหน้าก็เลยคล้ายจีน เออ แล้วก็ไปตกปิรันย่า ใช่
แล้วก็ได้ด้วย ?
ใช่ ตอนนั้นได้แบบงงๆ ตอนนั้นที่ทำ ผมก็งงๆ ว่าได้ได้ยังไง เพราะว่าคนที่ไปด้วยกันก็บอกว่าตกไม่ค่อยได้เลย แล้วอยู่ๆ ผมก็ตกได้ ดี ได้ตั้งหนึ่งตัว
เขากินปิรันย่ากันไหม
กินครับ ตกได้เท่าไหน ก็เป็นมื้อกลางวันวันนั้น
รสชาติเป็นอย่างไรบ้าง
ก็เหมือนกินปลาสลิดอะครับ (ฮา)
เป็นคนที่ทานอาหารได้หลากหลายใช่ไหม
ก็อาจจะ เพราะผมไม่ค่อยเลือกกิน ไม่ค่อยมีปัญหาเรื่องกิน แต่ถ้าอะไรอร่อยก็บอกอร่อย อะไรไม่อร่อยก็บอกไม่อร่อย แต่ก็กินได้หมด
แล้วตอนนั้นที่ไปกินอะไรนะ…นมรสเปรี้ยวที่ตลาดค้าสัตว์ในจีน ?
มันเป็นโยเกิร์ตครับ โห รสชาติตอนนั้นยังติดปากอยู่เลย (ขำ) ไม่ไหว ผมไม่ชอบกินโยเกิร์ตเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว
ที่จริง แอมะซอนมันมีอะไรเยอะกว่านี้ไหม
ใช่ๆ มันมีอะไรเยอะกว่านี้ เหมือนที่ไป ไปเจอแค่ 10% ของป่าแอมะซอนครับ ไม่ได้เจาะเข้าไปลึกขนาดนั้น
จริงๆ มันก็ไปได้ แต่ไปเองไม่ได้ มันต้องไปกับทัวร์ ตอนนั้นผมเห็นทัวร์ที่อยู่เมืองปากอ่าว ก่อนที่จะล่องเรือเข้าไปในแอมะซอน มันก็จะมีทัวร์ไปเยี่ยมชมเหมือนกัน แต่ผมรู้สึกว่ามันยังไม่ดิบพอ เพราะมันดูเป็นชนพื้นเมืองที่เปิดรับนักท่องเที่ยวเกินไป ถ้าจะไปจริงๆ ผมอยากจะไปแบบดิบๆ ไปเลย อยากไปเอง แต่มันก็ยากอยู่
ในตลาดที่เปรูมีไกด์คนหนึ่งพาไปแนะนำยาบางอย่าง
ที่เปรู มันเป็นยาสมุนไพร จริงๆ ผมคิดว่าก็คล้ายไทยนะ มันก็มียาสมุนไพรหลายอย่างที่คล้ายไทย
สงสัยว่าเวลาเจอคนท้องถิ่น อยู่ๆ เขาก็กลายมาเป็นไกด์ พาไปดูโน่นดูนี่
ใช่ครับ ผมก็ไม่รู้เหมือนกันว่า…(เงียบ) มันเป็นแรนด้อมอะ ชีวิตผมแรนด้อม เจอคนอะไรแบบนี้บ่อยมาก จริงๆ เขาเป็นไกด์นำเที่ยวที่อิคิโตสนั่นแหละครับ ตอนจบคลิปผมจะจ่ายเงินให้เขา แต่เขาไม่เอาเงิน ผมก็ไม่รู้ว่าทำไมเขาไม่เอาเงินจากผม
ชอบไปเที่ยวคนเดียวหรือแบบมีเพื่อนไปด้วย?
อันนี้ชอบทั้งสองแบบนะครับ เพราะว่าพอมีคนไปด้วย ถ้าไม่ได้ Vlog เนี่ย มันสนุกกว่า เพราะว่ามันไม่เหงา แบบว่าเวลาผมไป Vlog เนี่ย แบบว่ามันจะมีวันที่ออกไป Vlog กับวันที่กลับมาพัก แล้วก็มีวันที่ออกไปเที่ยวด้วยกันเองแบบไม่ Vlog อย่างถ้าไปกับอ๋อม มันดูบาลานซ์ทุกอย่างดีกว่า เพราะว่ามันมีคนคอยช่วย คนคอยปลุกเราในวันที่เราไม่อยากตื่นเช้าแต่มันจำเป็นต้องไป เพื่อไปให้ทันรถบัส ให้ทันเครื่องบิน อะไรก็แล้วแต่ เพราะเวลาอยู่คนเดียว ผมตกรถ ผมตกเครื่องบ่อยมาก ผมตามใจตัวเองมากไป
ได้ตั้งเวลาปลุกหรือเปล่า?
ตั้งครับ แต่พอตื่นมาแล้วมันไม่เฟรช ผมก็อะ ‘ไว้ก่อนละกัน’ ไม่ว่าจะจ่ายเงินค่ารถบัสไปแล้วก็ตามนะครับ บางทีก็ (ทำเสียงสะลึมสะลือ) ‘ไว้ก่อนละกัน’ ตลอดเลย เวลาอยู่คนเดียว (หัวเราะ)
3 Gap.Bumseeker กับอนาคตของวันพรุ่งนี้
อยากให้พูดถึงอนาคตของตัวเองนิดนึง
ต้องสปอยคลิปต่อไปใช่ไหมครับ?
(หัวเราะ) ไม่ใช่ หมายถึงนอกจากทำยูทูบ ในอนาคตอยากทำอย่างอื่นไหม
แล้วถ้าไม่ได้ทำยูทูบตั้งแต่แรก คิดว่าจะทำอะไร
ถ้าตอนนี้ไม่ทำยูทูบเหรอครับ ไม่รู้เลยครับว่าจะทำอะไร คิดว่าถ้าเจออะไรเปิดสมัครใน LinkedIn ก็จะสมัคร แล้วถ้าสัมภาษณ์ผ่านก็เอา เงินเดือนดีก็ทำครับ เพราะว่าผมสามารถทำได้หมด ยกเว้นอะไรที่มันต้องใช้ความรู้หรือทักษะเฉพาะตัว แต่ถ้าอะไรที่เป็นกราฟิกดีไซน์เนอร์ งานครีเอทีฟ คอนเทนต์ครีเอเตอร์ ต่างๆ ผมว่าผมไปแขนงนั้นได้หมด หรือจะไปทำงานโรงแรมก็ได้ ชอบทำงานโรงแรม รู้สึกว่าตัวเองถนัดงานบริการ รู้สึกดีกว่าเวลาไปบริการแล้วเขายิ้มตอนมาเที่ยว เป็นเรื่องดีๆ สำหรับเขาประจำวันนั้น
งั้นขอย้อนกลับไปนิดนึง ที่ตอนแรกบอกว่าฝันอยากเที่ยวรอบโลก… แล้วการมาทำยูทูบจริงจังมันทำให้ความฝันและความสนุกในการท่องเที่ยวมันเปลี่ยนไปหรือต่างกันไหม
ต่าง ต่างมากๆ เลย ที่กลับมาไทยนี้คือจะกลับมาเที่ยวแบบไม่ต้อง Vlog แบบว่าอยากมาพักผ่อน อยากมาเที่ยวด้วย คืออย่างที่บอกไปก่อนหน้านี้ คือมันเป็นเที่ยวคนละแบบ คือเที่ยวแบบ Vlog ไปด้วย หาข้อมูลไปด้วย เรียนภาษาเพิ่มไปด้วย พูดไปด้วย ทุกอย่างมันใช้พลังงานไปเยอะมากครับ แล้วพอ Vlog มันก็ต้องใช้พลังงานสื่อสาร ทุกอย่าง
แต่พอไปเที่ยวแบบพักผ่อน มันก็แค่ไปพักผ่อนอะครับ (หัวเราะ) แต่ถามว่ามันทำให้ความคิดที่อยากไปเที่ยวน้อยลงไหม ก็ไม่ได้น้อยลงนะครับ ยังมีหลายๆ ที่ที่อยากไปอยู่ อยากไปโชว์ให้ทุกคนเห็นว่าโอเค ถ้ามาเที่ยวในสไตล์ที่งบไม่สูงมาก มันก็มาได้ ยังอยากทำยูทูบอยู่ แต่มันก็ต้องบาลานซ์ บางทีถ้ามันเหนื่อยมาก ก็อาจจะแค่พัก พักแล้วก็แค่กลับมาทำใหม่
งั้นมีสถานที่ที่อยากไปเที่ยวโดยที่ไม่ต้อง ทำ Vlog ไหม
ที่ไทยนี่แหละครับ อาจจะเพราะว่ามีคนทำที่ไทยเยอะแล้วด้วย ทำในอาเซียนก็เยอะแล้ว พยายามออกจากโซนนี้ไปก่อน ก็เลยไม่มีคลิปเที่ยวในไทยและในอาเซียนเลย ไปเที่ยวที่อื่นดีกว่าครับ
ถ้าบังเอิญต้องทำคลิปท่องเที่ยวในไทย อยากเลือกทำที่ไหน
สามจังหวัดชายแดนภาคใต้ จริงๆ ก็มีแพลนเที่ยวในหัวนะ คือสิ่งที่ผมคิด มันก็ไม่ได้เป็นการเที่ยวแบบพักผ่อนในไทยอยู่ดี มันก็เป็นแค่ตามสามจังหวัดชายแดนและตะเข็บชายแดนไทย-พม่าอะไรแบบนี้ อาจจะไปดูเรื่องของทหารที่ปกป้องพื้นที่ป่า คนที่ลับลอบค้ายาเสพติด ไปตามติด แต่ไม่รู้ว่าทำได้ไหม
โอเค สุดท้ายแล้ว ขอบคุณที่ให้ทาง Spike Write ได้มาสัมภาษณ์ อยากฝากอะไรทิ้งท้ายให้คนอ่านไหม
จริงๆ ก็ขอบคุณมากที่เชิญมาสัมภาษณ์ เพราะนี่เป็นการสัมภาษณ์ครั้งแรกของผมเลย คือพยายามคงความตื่นเต้นตัวเองเหมือนกัน ไม่รู้ทุกคนจะดูออกไหม แต่คือผมตื่นเต้นนะ ก็ขอบคุณที่รับชมนะครับ จะพาเที่ยวอยู่เรื่อยๆ ครับ อย่างคลิปถัดไปก็มีในหัวแล้วเหมือนกัน เดี๋ยวไว้จะพาไปอีกโซนหนึ่ง
อีกนานไหม
ถ้าจบจากอิหร่านก็จะเริ่มออกเดินทางอีกทีตอนเดือนกันยายนครับ
แล้วคลิปอิหร่านจะลงเมื่อไร
อ๋อ อาทิตย์หน้าครับ เพราะอาทิตย์นี้จะเป็นคลิปสุดท้ายของอัฟกานิสถาน คิดว่าอาทิตย์หน้าก็จะเป็นอิหร่าน ไปจนถึงสิงหาคม อาจจะหายไปสักประมาณสองสามอาทิตย์ เพราะว่าไม่มีคลิปลง (หัวเราะ) ก็ต้องออกไปทำคลิปใหม่ ซึ่งก็รอดูได้ เพราะประเทศต่อไปจะเป็นประเทศที่ทุกคนไปได้ง่ายๆ อยู่แล้ว
มันก็ต้องมีประเทศแบบนี้บ้างนะ
ใช่ๆ ไม่รู้จะตามรอยได้ไหม ผมไม่รู้ว่าผมจะเข้าประเทศเขาได้ไหม เพราะมันต้องลงทะเบียน K อะไรสักอย่าง
เกาหลี?
(ขำ) ใช่ครับ ผมจะไปเกาหลี แล้วก็ขึ้นเหนือไปเรื่อยๆ ไปรัสเซีย แต่จะไปจุดที่คนไม่ค่อยไปกัน ต้องรอติดตามครับ
“ทางเดียวที่จะทำให้คนรู้จักเพิ่มมากขึ้นคือ ต้องแตกต่าง”
Gap Bumseeker
Comments 1